Getuigen 24 september

Video over belangrijke getuigen (1)

Video over belangrijke getuigen (2)

Voor het voorstellen van de getuigen, die zeggen het slachtoffer nog op 24 september te hebben gezien, moet ik verwijzen naar vier bronnen:

  1. Een opsomming door HJ Vonk in http://rudhar.com/politics/devmrdzk/hjvonk/112vragn.htm
  2. Het tactisch journaal, met name de bespreking van het buurtonderzoek. Jammer genoeg is juist de weergave van het buurtonderzoek, door kennelijke moeilijkheden met de computer, redelijk geschonden uit de strijd gekomen.
  3. De -summiere- bespreking in het arrest van Den Bosch 2004.
  4. Het requisitoir Den Bosch (voor wat dat waard is.)

De setting in plaats:

Woningen van de getuigen in de onmiddellijke omgeving van het PD. De zesde getuige (fietser) zag het slo op de rotonde; deze ligt twee blokken verder ten N. van deze kaart.

De setting in tijd:

Routes van het slo -gerecontrueerd- en tijden, waarop zij volgens verklaringen werd gezien. Ononderbroken gele lijn = route met de auto. Onderbroken gele lijn = mogelijke wandeling naar AH? Rode ononderbroken lijn = fietsroute getuige

Uit de combinatie van deze drie bronnen komen vijf getuigen naar voren, niet zes, zoals in de opsomming van HJ Vonk. Vermoedelijk is de uitspraak in het tactisch journaal van een getuige omtrent de waarneming van een andere getuige onderdeel van deze verwarring. Intussen blijkt hier uit, dat de betreffende getuige haar waarneming al vermeldde, voordat zij door de politie werd gehoord in verband met het buurtonderzoek.

In meer detail:

De overbuurman

Tactisch Journaal
011 xx 990925 20.45 buurtonderzoek
Citaat In het kader van buurtonderzoek nog een bezoek gebracht aan Zwolseweg 142, [getuige overbuurman]. Hij deelde mede dat hij (volgens hem) gistermorgen,vrijdag had gezien dat het sl.o. met de auto thuiskwam.
Overig Het tijdstip wist hij zich niet meer te herinneren. Hij had nauwelijks contact met het sl.o. Af en toe nam hij sl.o. mee naar de stad als zij op zaterdag op de bus stond te wachten. Zij praatte dan honderd uit over ditjes en datjes. Hedenmorgen had [getuige overbuurman] een jong meisje gezien rond 10.30 uur die bij de woning van het sl.o. naar binnen keek. Dit bleek de kapster te zijn. [Getuige overbuurman] is niet veel thuis en kan dus niet veel bijz. vertellen.
Betekenis en commentaar Helaas ontbreken details, maar dat kan niet aan de getuige worden toegeschreven, maar aan het gebrek aan professionaliteit van de ondervrager. Zo staat nergens te lezen, uit welke richting het slo kwam aanrijden, waar zij haar auto parkeerde. Dat behoefte ook eigenlijk niet, want de straat richting centrum was afgesloten. Maar hoe parkeerde zij dan haar auto? Wat droeg zij, wat had zij bij zich, noem maar op. De details, die wel in zijn verhaal voorkomen, laten zien dat de getuige wel e.e.a. over het slo wist en dat hij oplettend was. Het feit, dat hij getuige was van de ontdekking van het delict is veelzeggend genoeg. Dat hij niet veel thuis was wordt geloochenstraft door het feit dat hij twee cruciale waarnemingen verrichtte. Dat waren echter parels voor de zwijnen.

Hiermee komt het hof van Den Bosch:

Proces Den Bosch 2003/2004
paragraaf 1.13
Citaat (..) maar een van hen kan verder geen bijzonderheden geven ([getuige 14], mutatie 011 Journaals en verklaring afgelegd op 15 januari 2004, aanvullend proces-verbaal d.d. 19 januari 2004)
Betekenis en commentaar Waar destijds geen details zijn gevraagd, zullen nu ook wel weer niet de juiste vragen zijn gesteld. Waarom werd de getuige niet tijdens het proces gehoord?
Hier werd de veroordeelde weer ernstig in zijn mogelijkheden tot verweer geschaad.

De fietser

Tactisch Journaal
279 xx 991008 09.20 betreft [getuige fietser]
Citaat I(..)Getuige kende het slachtoffer van zien doch niet van naam. Hij had haar in het verleden meerdere malen zien lopen over de Zwolsweg. Wat hem echter het meest aansprak was het feit dat slo in een donkerblauwe SAAB reed. Ook zag getuige het slo wel rijden in genoemde SAAB. Getuige bezoekt zijn cliënten altijd op de fiets. De afgelopen week hoorde getuige van de doodvan slo. Tot op dat moment kende hij haar nog steeds niet van naam. Hij meende zich te herinneren het slo op vrijdag 990924 omstreeks 11.30 uur te hebben zien rijden met haar SAAB over de Ceintuurbaan. Getuige was op weg naar een cliënt in Huize Corel en moet dan de rotonde nemen op de Zwolseweg. Hij let dan erg op het verkeer van rechts omdat hij daar vervelende ervaringen heeft gehad. Zo ook genoemde dag. Get. Meent zich te herinneren dat hij op genoemde dag en tijdstip het slo vanuit het Nieuwe Plantsoen ( Ceintuurbaan) heeft zien komen. Volgens getuige zat slo alleen in haar Saab.(..)
Overig Met de getuige zijn agenda doorgenomen en uit deze agenda blijkt dat hij inderdaad op vrijdag 990924 naar huize Corel moest. Echter op woensdag 990922 omstreeks 17.00 uur was hij ook over genoemde rotonde gekomen. Hij reed toen richting Platvoet. Ook op donderdag 990923 was hij over genoemde rotonde gekomen. Hij reed toen omstreeks 17.00 uur richting Ceintuurbaan. ( dus vanaf de Zwolsweg rechtsaf.) Al met al kan worden gesteld dat de getuige het slo vermoedelijk in haar auto heeft zien rijden maar of het nu echt op vrijdag 990924 is geweest staat volgens mij niet vast.
Betekenis en commentaar Merk op, het gebruik van het werkwoord 'menen'; duidelijk een aanvulling van de verbalisant. Let ook op de inmenging in de verklaring met een eigen mening. Weer weinig professioneel. De andere tijdstippen werden niet verder nagetrokken. Donderdag op het genoemde tijdstip was de weduwe zeker thuis (telefoongegevens).

Hier kruisten de routes van de weduwe (van rechts) en de fietser elkaar. (Met dank aan Google Street View).

De verklaring heeft een paar staartjes:

Tactisch Journaal
279 xx 991008 09.20 betreft [getuige fietser]
Citaat Omstreeks 10.40 uur nam getuige nogmaals telf. contact met mij op. Het was hem te binnen geschoten dat er op de platvoet te Deventer een gezin woont met een soortgelijke saab als slo. De vrouw van dit gezin zou werken bij een een drankenhandel aan [adres te Deventer].(..)
Betekenis en commentaar Je denkt dan: klim in de telefoon...

Tactisch Journaal
294 xx 991008 1510 Saab/blonde vrouw
Citaat [Getuige fietser] deelt mede dat de familie yy [adres te Deventer] een soortgelijke Saab heeft en dat de vrouw des huizes ook blond haar heeft.
Betekenis en commentaar De recherche laat hier het onderzoek over aan een getuige en volgt dit niet verder op, terwijl dit heel voor de hand ligt.

Dat doet de verdediging van Ernest Louwes kennelijk wel, gezien deze verklaring van hem in Den Bosch 2004:

Proces Den Bosch 2003/2004
Louwes laatste woord 26 januari 2004
Citaat [Getuige fietser] heeft tegenover de politie verklaard dat hij mevrouw Wittenberg op 24 september 1999 nog in haar auto heeft zien rijden op de rotonde van het Zamenhoffplein in Deventer, maar dat hij niet uitsloot dat hij haar verwarde met een andere blonde vrouw. Deze andere vrouw heeft echter verklaard voormelde route nooit te hebben gereden.
Betekenis en commentaar Hier heeft justitie niets tegenover kunnen stellen. Het is niet erg handig, zoiets in je laatste woord pas aan te kaarten. De schade is dan al aangericht. Anderzijds kwam het onderzoek naar de getuigen van 24 september eerder niet ter tafel. Er was geen sprake van hoor en werderhoor. Toch een heel ordentelijk principe uit de rechtsorde.

Overburen #2#3

Vanaf hetzelfde adres werd het slo door twee gezinsleden gezien op 24 december. De verklaring van één van hen in het buurtonderzoek (TJ 007) is als volgt (de andere staat er niet in, helaas is de weergave nogal verminkt):

Tactisch Journaal
007 xx/xx 990925 19.00 buurtonderzoek
Citaat Deze heeft sl.o. afgelopen vrijdag 240999 te omstreeks 16:30 uur zien lopen op de inrit van haar eigen woning. Getuige is overtuigd van zijn waarneming, herkenning van het kapsel van sl.o Ook is er de overtuiging van dag datum en tijdstip.
Betekenis en commentaar De situering op de oprit kan toch moeilijk over het hoofd worden gezien.

Tegenover de journalist Stan de Jong heeft deze getuige zijn overtuiging ook begin 2004 nog eens bevestigd:

HP/De Tijd
Stan de Jong: Blufpoker in Deventer
Citaat Mevrouw Wittenberg liep op vrijdag rond 16.30 uur op de inrit van haar woning. Toevallig bracht ik die dag een bezoek aan mijn ouderlijk huis, recht tegenover de Wittenbergs. Daarom kon ik het me zo goed voor de geest halen. Dat het mevrouw Wittenberg was, leed geen twijfel. Ze was een opvallende verschijning in de buurt.
Betekenis en commentaar Dit is een verklaring, die hangt aan een 'kapstok', doordat de getuige kan terugvallen op een andere gebeurtenis, die gelijktijdig had plaatsgevonden (terwijl de verklaring reeds de volgende dag werd opgenomen).

Nog een buurvrouw

Tactisch Journaal
018 xx990926 1330 [buur] Zwolseweg yyy
Citaat Tevens vertelde [echtgenoot van deze getuige] dat zijn vrouw [deze getuige], mevrouw Wittenberg, jl donderdag 23-09- s'morgens tussen 10 en 12 uur op de Zwolseweg had zien lopen in de richting van [einde regel]
Mevrouw [Buurvrouw zijstraat hieronder], wonende op de hoek [(..)] had verteld dat zij mevrouw Wittenberg vrijdagmorgen nog zag lopen.
Betekenis en commentaar Zeer verbrokkelde tekst, niet betrekking hebbende op vrijdag.

Waarna deze getuige zelf aan het woord kwam:

Tactisch Journaal
030 xx/xx 990926 16.20 Buurt-onderzoek  Zwolseweg.
Citaat Men kende het slo niet en hadden haar afgelopen donderdag 23-09 tussen 10.00 en 12.00 uur gezien, lopende op de Zwolseweg.
Betekenis en commentaar Zowel buurvrouw als buurman zijn in deze notitie gesproken en herhalen feitelijk de vorige mededeling.

In het requisitoir van Mevr. Brughuis (2004) komt deze waarneming meer gedetailleerd in een andere context terug:

Requisitoir
26 januari 2004. Requisitoir van de Advocaat-Generaal Mr. J.M.G. Brughuis /OM.
Citaat Getuige [buurvrouw overkant] bevindt zich in haar woning aan de tuinzijde en ziet op een afstand van maar liefst 17 meter enkele seconden iemand lopen die zij associeert met mevr. Wittenberg. “Zekerheid had ik toen niet en nu ook niet”.
Betekenis en commentaar De afstand (helemaal niet ver voor gezichtsherkenning) speelde in de oorspronkelijk tekst helemaal geen rol en nu wordt ineens wel vrijdag bedoeld. Uit welke bron stamt dit verhaal? Tijdens de zittngen is deze verklaring De (on-)zekerheid mag natuurlijk geen rol spelen, want dat mocht ook niet bij de getuigen 2 & 3, die wel zeker waren van hun zaak.

Buurvrouw zijstraat

De hierboven aangehaalde getuigen wisten al tijdens het buurtonderzoek te vertellen:

Tactisch Journaal
018 xx990926 1330 [buur] Zwolseweg yyy
Citaat [Getuige zijstraat], wonende op de hoek [(..)] had verteld dat zij mevrouw Wittenberg vrijdagmorgen nog zag lopen.
Betekenis en commentaar De komende verklaring was dus al eerder uitgewisseld tussen de buren, belangrijk wegens het tijdstip van eerste uiting.

Waarna deze getuige zelf aan het woord kwam:

Tactisch Journaal
033 xx/xx 990926 16.50 Buurt-onderzoek Van Keesselstraat.
Citaat [Getuige zijstraat] kent het slo heel oppervlakkig. Zij meent dat zij afgelopen vrijdag 24 september 1999, volgens haar 's-middags, tijdstip kan zij niet plaatsen, het slo nog heeft zien lopen op de Zwolseweg. Zij heeft in ieder geval iemand op de rug gezien die zij meende te herkennen (o.a. blond haar) als het slo. Deze persoon was gekleed in een vaal groenig mantelpakje. Zij heeft deze persoon dus niet in het gezicht gezien. Onder het pakje droeg de persoon iets van crème. Zij is zeker van de vrijdag omdat get donderdag de gehele dag heeft gewerkt.
Betekenis en commentaar Let weer op de kwalificaties d.m.v. het werkwoord 'menen'. Maar let er vooral op, dat nergens in het onderzoek een poging wordt gedaan, het bezit van de omschreven kleding te verifiëren of te falsificeren. De indruk dringt zich op, dat de recherche zich wilde vrijwaren van het risico, dat zij deze getuigenverklaringen serieus zou moeten nemen. Belangrijk is ook hier de vaststelling van het moment van waarnemen.

Buurjongen

De recherche tovert, na het bekend worden van de voorgaande getuigenverklaringen, een nieuw konijn uit de hoge hoed.

Gerechtshof Den Bosch
Uitspraak 09022004 paragraaf 1.10
Citaat De buren van het slachtoffer waarmee zij een dubbele oprit deelde hebben haar op vrijdag 24 september 1999 niet gezien, terwijl een van hen die vrijdagmiddag rondom het huis bezig was en op de dubbele oprit zijn motor heeft gewassen ([getuige 7] en [getuige 10] d.d. 25 september 1999 en 15 november 1999, p. 210 e.v. en 218 e.v. en op 16 januari 2004, aanvullend proces-verbaal d.d. 19 januari 2004).
Betekenis en commentaar In de verklaring van 25 september 1999 (vrouw des huizes) staat dit niet met zoveel woorden. Een verklaring van 15 november 1999 is natuurlijk al veel te laat. Staat ook niet in het Tactisch Journaal. En een verklaring op 16 januari 2004 is gewoon bespottelijk. En hier wordt alleen maar gesteld, dat iemand niet is gezien. Hoe kan een dergelijke verklaring ooit kracht van bewijs krijgen? Ging degene (de zoon des huizes), die op de uitrit zijn motor stond te poetsen nooit even naar binnen? Had hij enige interesse voor het doen en laten van een 60-jarige buurvrouw? Zat hij op zijn hurken, toen hij de motor poetste? Er stond een erfscheiding tussen de twee opritten.

Totaalbeeld: justitie en gerechtshof zijn gezamelijk opgetrokken. Er kan geen ander doel gediend geweest zijn, dan het effect van de eerste getuigenverklaringen te bestrijden. Daartoe werden niet eerder gevonden getuigen alsnog gehoord en eerdere getuigen zoveel mogelijk genegeerd. De nieuwe getuige van de oprit werd spontaan door de recherche aangeleverd. Waarheidsvinding was duidelijk niet aan de orde. Dat werkt echt heel anders. En alles buiten het gezichtsveld van de verdediging.